پیپ و پوینت (پیپت) در فارکس چیست؟

مفاهیم تخصصی بازار فارکس از جمله پیپ و پوینت، از جمله اصلاحاتی هستند که تریدرها برای توصیف تغییرات قیمت در معاملات استفاده می‌کنند. البته، نکته جالب اینجاست که معامله‌گران و تریدرها معمولاً از ۳ اصطلاح پیپ، پایپ و تیک در بازارهای مالی کمک می‌گیرند تا میزان دقیق تغییرات را نشان دهند. نحوه استفاده و به‌کارگیری هر کدام از این مفاهیم در بازارهای مالی مختلف، منحصربه‌فرد است. برای مثال، یک پوینت نشان‌دهنده کوچک‌ترین تغییر قیمتی در سمت چپ اعشار است. این در حالی است که تیک، نشان‌دهنده کوچک‌ترین تغییر قیمت در سمت راست یک عدد اعشاری تلقی می‌شود. همچنین، یک پیپ (مخفف عبارت Percentage in Point)، تعریفی شبیه تیک دارد و نشان‌دهنده کوچک‌ترین تغییرات در سمت راست اعشار است.

با اینکه مفاهیمی همچون پیپ، تیک و پایپ تعاریف ساده‌ای دارند و درک آن‌ها دشوار نیست، باز هم حیلی از تریدرهای تازه‌کار و حتی باتجربه هم در مواجهه با آن‌ها گیج می‌شوند. بسته به اینکه شما در حال معامله در معاملات فارکس، سهام، کالاها و یا بازارهای دیگر هستید، معنی هر کدام از این اصطلاحات هم ممکن است فرق داشته باشد. با ما در این مقاله از مجموعه فارکتو همراه شوید تا در اقیانوس وسیع بازار معاملات فارکس شیرجه بزنیم!

 

چرا نرخ برابری ارزها به‌صورت اعشاری محاسبه می‌شوند؟

قبل از اینکه وارد بحث‌های تخصصی‌تر پیپ و پوینت در فارکس شویم، بهتر است که نگاهی به اعداد اعشاری و ربط آن‌ها به این اصطلاحات داشته باشیم. نرخ برابری ارزها در فارکس معمولاً به دلیل حجم خیلی زیاد معاملات تا ۵ رقم و به‌صورت اعشاری محاسبه می‌شود. تقریباً برابری ارزها در همه ارزها (به جز ین ژاپن) در قالب یک رقم صحیح ۴ رقمی و اعشاری محاسبه می‌شود. به رقم چهارمی که پس از عدد اعشاری آورده می‌شود، اصطلاحاً پیپ (Pip) می‌گویند.

بری مثال، اگر ارزش ارز دلار آمریکا با نماد USD از ۲.۳۳۳۳ به ۲.۳۳۳۴ دلار افزایش پیدا کند، اصطلاحاً یک پپپ افزایش رخ‌داده است. یا مثلاً گر قیمت ارز EUR از قیمت ۱.۶۶۶۶ به ۱.۶۶۶۴ دلار برسد، می‌گوییم نرخ برابری پوند به دلار، ۲ پیپ پایین آمده است.

همچنین، در مورد ارزهای استثنایی مثل ارز ین ژاپن که ۴ رقمی هستند و ۲ رقم اعشار دارند، باید رقم دوم به بعد را پیپ در نظر بگیریم. برای مثال، اگر ارزش جفت‌ارز USD/JPY از محدوده خیالی 222/00 به 222/33 دلار برسد، یعنی نرخ برابری ین در برابر دلار 33 پیپ افزایش داشته است.

 

پیپ (Pips) و پوینت یا پیپت (Pipette) در بازار فارکس

برای درک پیپ و پوینت در فارکس باید کمی هم با دشواری‌های محاسبات ریاضی کنار بیایید. اما قبل از آن لازم است بدانید که در تعریف استاندارد پیپ، به هر واحد اندازه‌گیری که تغییرات ارزش بین دو ارز مختلف را نشان می‌دهد، پیپ گفته می‌شود. در اصطلاح معاملات فارکس، به جفت‌ارزهایی که بعضی از بروکرها بیشتر از ۲ و ۴ رقم اعشار را ارائه می‌کنند، پیپ‌های کسری یا پیپت می‌گویند. مثلاً اگر تغییرات ارزش جفت‌ارز GBP/USD از محدوده ۱.۲۳۲۳۳ به ۱.۲۳۲۳۶ دلار حرکت کند، به آن ۰.۰۰۰۰۰۶ افزایش قیمتی که رخ‌داده است، یک پیپت (پوینت) یا پیپ کسری گفته می‌شود.

البته به یاد داشته باشید که هر ارز در بازار فارکس، ارزش نسبی مختص به خودش را دارد و به همین دلیل، محاسبه ارزش یک پیپ برای جفت‌ارزهای معاملاتی اهمیت دارد. برای مثال، جفت‌ارز EUR/JPY را در نظر بگیرید که در یک محدوده قیمتی خاصی قرار دارد. برای به‌دست‌آوردن نرخ تبادل این جفت‌ارز، باید تغییر ارزش در ارز مقابل را در نسبت نرخ تبدیل ضرب کنید تا ارزش پیپ بر حسب ارز پایه محاسبه آورده شود.

باتوجه‌به مثال جفت‌ارز EUR/JPY، اگر قیمت آن ۱۵۰.۷۵۸۹۹ دلار آمریکا ارزیابی شود، پیپ آن یک، لات برابر با یک و سایز پیپ EUR/JPY برابر با ۰.۰۱ باشد، ارزش پیپ این معامله ۶.۶۳ دلار آمریکا خواهد بود. شما می‌توانید بدون نیاز به محاسبه ریاضی، با استفاده از ابزارهای آنلاین مثل ماشین حاسب آنلاین ارزش پیپ، به این اطلاعات دست پیدا کنید.

اگر هنوز هم در مورد تعریف پیپ و پوینت دچار مشکل هستید، جالب است بدانید که پیپ به زبان ساده یعنی معامله چقدر سود و یا زیان دارد. یعنی وقتی که شما می‌گویید در بازار فارکس مثلاً ۲۰ پیپ به دست آورده‌اید، یعنی در واقع ۲۰ واحد سود کرده‌اید. برای درک بهتر مفاهیم پیپ و پوینت در فارکس، به این جدول نگاه کنید و به یاد داشته باشید که اعداد قرمزرنگ نشان‌دهنده پیپ و اعداد سبز در سمت راست اعشار نشان‌دهنده پپیت هستند:

Pipette   Pip     EUR/USD = 1.12345 GBP/USD = 1.34567 AUD/USD = 0.65890

 

 

ارزش پیپ یعنی چه؟

برای درک بهتر مفاهیم پیپ و پوینت، همیشه با یک مثال پیش بروید. مثلاً جفت‌ارز EUR/USD را در نظر بگیرید که مثلاً ارزش آن برابر با ۱.۶۶۶۴۶ دلار آمریکاست. در این محدوده قیمتی، عدد ۴ در سمت راست اعشار نشانگر پیپ است و عدد ۶ بعد از چهار (پنجمین رقم سمت راست)، پیپ جزئی یا پیپت را نشان می‌دهد. باتوجه‌به همه این اطلاعات در مورد پیپ و پوینت، حرکت قیمت با یک پیپ شامل این معادله خواهید بود:

۱.۶۶۶۴۶ + ۰.۰۰۰۱ = ۱.۶۶۶۴۷ (ارزش پیپ به دلار)

حالا اگر به‌جای علامت +، علامت – داشته باشیم، یعنی قیمت جفت‌ارز موردنظرمان از ۱.۶۶۶۴۶ به ۱.۶۶۶۲۳ دلار آمریکا کاهش پیدا کند، ما با یک تغییر ۲.۳ پیپی مواجه هستیم. چرا که:

۱.۶۶۶۴۶ – ۱.۶۶۶۲۳ = ۰.۰۰۰۲۳ (ضربدر ۰.۰۰۰۱ برابر است با ۲.۳)

درک‌کردن نحوه محاسبه ارزش پیپ هم به‌اندازه آشنایی با اصطلاحات پیپ و پوینت و غیره ارزشمند است. چون‌که باعث می‌شود تریدر باقدرت بیشتری به تجزیه‌وتحلیل معاملات بپردازد و از محدوده زیان به محدوده سودآوری حرکت کند. به عبارت ساده‌تر، اگر یک تریدر، استاپ ضرر ۱۵ پیپی برای معامله‌اش تعیین کند، یعنی ضرر ۱۵۰ یا ۱۵۰۰ دلاری در انتظارش خواهد بود. البته این مقدار به سایز لاتی که قرار است با آن معامله کند هم‌بستگی دارد.

نکته مهم: این مسئله را فراموش نکنید که ارزش پیپ برای جفت‌ارزهای مختلف در بازار فارکس، همیشه یکسان نیست. مثلاً محاسبه ارزش پیپ در جفت‌ارز EUR/USD برابر با دلار آمریکا (USD) و در جفت‌ارز EUR/GBP برابر با پوند استرلینگ (GBP) است. بعضی از تریدرهای تازه‌کار به‌اشتباه گمان می‌کنند که هر ارزی که در سمت راست نماد جفت‌ارز قرار دارد، به‌عنوان ارز پایه ارزش پیپ در نظر گرفته می‌شود که خب، این‌طور نیست.

 

تیک (tick) چیست و چه تفاوتی با پیپ و پوینت دارد؟

تیک، کوچک‌ترین حرکتی است که یک دارایی (از قبیل سهام، جفت‌ارز، رمزارز و غیره) در بازار فارکس می‌تواند انجام دهد. معمولاً، بیشتر بازارهای مالی تا آخرین رقم اعشار دقت دارند، اما این مسئله برای همه بازارها صدق نمی‌کند و بیشتر به بروکر یا کارگزار معاملاتی بستگی دارد.

برای مثال، فرض کنید که با استفاده از شاخص آلمانی  Dax در حال معامله هستید و قیمت معامله هم ۱۳۰۰۰.۰۰ یورو است. اگر بروکر شما برای هر حرکت ۰.۵۰ یورویی، اطلاعات قیمت را به‌روز می‌کند، پس اندازه تیک هم برابر با ۰.۵۰ است. این بدان معناست که شما فقط قیمت‌هایی مثل ۱۳۰۰۰.۰۰، ۱۳۰۰۰.۵۰ و ۱۳۰۰۱.۰۰ و غیره را برای معامله دریافت خواهید کرد. به‌طورکلی، بهترین بروکرها یا کارگزاری‌ها برای معامله، همان‌هایی هستند که کوچک‌ترین اندازه تیک را دارند. بزرگ‌ترین تفاوت بین پیپ و پوینت و تیک در تعریفی است که هر کدام در بازارهای مالی دارند. برای مثال، پیپ همان تیک است که در بازار فارکس با این عنوان و در بازار سهام با عنوان تیک شناخته می‌شود. همچنین، تفاوت دیگر بین پیپ و پوینت با تیک، در سمت قرارگیری‌شان است و فقط پوینت در سمت چپ اعشار قرار دارد.

 

چرا تریدرها از درصد سود برای معاملات استفاده نمی‌کنند؟

اگر یک تریدر نیمه‌حرفه‌ای یا حتی باتجربه هستید، احتمالاً این سؤال برایتان مطرح شده است که چرا به‌جای استفاده از پیپ و پوینت، از درصد سود استفاده نمی‌شود؟ پاسخ اینجاست که هر تریدر باید برای ارزیابی ریسک و بازدهی معاملات و محاسبه اندازه سود و ضرر دقیق، تغییرات قیمتی را در قالب پیپ و پوینت اندازه‌گیری کند. مثلاً قبل از اینکه یک ترید در بازار فارکس، معامله‌ای را باز کنید، باید سود و زیان احتمالی را در قالب پیپ اندازه بگیرد و سپس وارد معامله شود.

برای مثال، اگر شما بخواهید همین‌الان وارد معامله‌ای در فارکس شوید، در ابتدا باید اندازه ریسک را طبق پیپ و پوینت اندازه‌گیری کنید. در ادامه مشخص کنید که اگر بخواهید مثلاً ۱ تا ۳ درصد سرمایه را ریسک کنید، چه حجمی را باید در نظر بگیرید. این کار باعث می‌شود، درک کید که چه حجمی از معامله ارزش دلاری ریسک را دارد.

به عبارت ساده‌تر، فرض کنید می‌خواهید جفت‌ارز EUR?USD را در محدوده قیمتی ۲.۶۵۶۷ بخری و در محدوده ۲.۶۵۷۰ بفروشید. در چنین حالتی، یعنی شما قصد دارید، به‌اندازه ۳۰ پیپ سود به دست بیاورید. خب، سؤال اینجاست که این ۳۰ پیپ دقیقاً چند دلار می‌ارزد؟ محاسبه ارزش دلاری پیپ و پوینت، بسته به سایز معامله یا لات آن ارزیابی می‌شود. برای مثال، اگر شما با یک لات استاندارد وارد معامله‌ای در فارکس شوید، یعنی ۳۰ پیپ و معادل با ۳۰۰ دلار سود در انتظارتان خواهد بود.

به خاطر همین دلایل است که تریدرها به‌جای استفاده از ابزارهای دیگر، از پیپ برای سودآوری بهره‌مند می‌شوند.

نکته مهم: توجه داشته باشید که حتی اگر بروکر موردنظرتان، نرخ ارز را طبق پیپت یا پوینت نشان دهد، سود و زیان معامله باز هم باید طبق پیپ محاسبه شود. فراموش نکنید که پیپت یا پیپ کسری، به‌عنوان یک مقدار استاندارد برای ارزیابی سود و زیان معاملات در نظر گرفته نمی‌شود و بهتر است روی آن حساب خاصی باز نکنید.

 

۳ عامل مهم که روی ارزش پولی هر پیپ تأثیر می‌گذارند

ارزش پولی هر پیپ و پوینت در بازار مالی فارکس باتوجه‌به ۳ فاکتور مهم محاسبه می‌شوند و تغییرات هر کدام می‌تواند روی ارزش نهایی آن مؤثر واقع شود. این ۳ عامل عبارت‌اند از:

• نرخ ارز
• جفت‌ارز موردنظر برای معامله
• حجم یا مقدار معامله

همچنین، این نکته را هم از یاد نبرید که شما می‌توانید بروکرهای موردنظرتان را باتوجه‌به تعداد اعشاری که ارائه می‌دهند، طبقه‌بندی کنید. برای مثال، بروکرها را به بروکرهای ۲ رقمی، ۳ رقمی، ۴ رقمی و ۵ رقمی دسته‌بندی کنید و باتوجه‌به جفت‌ارزهای موردعلاقه‌تان وارد هر کدام شوید. بیشتر کارگزاری‌ها یا بروکرها (4 Digit Broker) قیمت را تا ۲ یا ۴ رقم اعشار ارائه می‌دهند و این در حالی است که بعضی دیگر (5 Digit Broker)، قیمت‌های با ۳ یا حتی ۵ رقم اعشار هم دارند.

 

سخن پایانی در مورد پیپ و پوینت در فارکس

واژه‌ها پیپ و پوینت که برای نشان‌دادن سود و زیان معاملات استفاده می‌شوند، یکی از مهم‌ترین مفاهیم بازار فارکس هستند. در این مقاله از فارکتو متوجه شدید که پیپ، کوچک‌ترین واحد استاندارد برای اندازه‌گیری تغییر ارزش بین یک جفت‌ارز است. بیشتر بروکرها از یک عدد صحیح و ۴ تا ۵ رقم اعشار برای نشان‌دادن نرخ ارزها استفاده می‌کنند. به چهارمین رقم در سمت اعشار، پیپ و پنجمین رقم، پوینت یا پیپت گفته می‌شود. البته ما در این مطلب مفصلاً و به‌صورت تخصصی در مورد این اصطلاحات بحث کردیم.

شما می‌توانید برای افزایش دانش تخصصی خود در زمینه معاملات فارکس و تریدینگ، از مطالب آموزشی وب‌سایت فارکتو بهره‌مند شوید. فارکتو، در زمینه معرفی بروکرها و صرافی‌های معتبر، دنیای کریپتوکارنسی و بازار معاملاتی فارکس فعالیت می‌کند.